اعضای تیم رصدی مرکزنجوم آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع)برفرازبرج میلاد گذرسیاره زهره ازمقابل خورشیدرارصدکردند
تیم رصدی مرکزنجوم آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) به همراه صدها پژوهشگر وعلاقمندبه پدیده های آسمانی دربامداد چهارشنبه 17 خرداد1391 درمنطقه برج میلادتهران موضع گرفت وبه رصدوثبت پدیده گذرسیاره زهره ازمقابل خورشیدپرداخت. دراین رصدکه ازچهارتلسکوپ مجهزومسلح به فیلترهای مناسب استفاده می شد، دردوموضع عرش برج وپای برج به تصویربرداری ارافق شرقی وچهره تابناک خورشیدپرداخت.
ورودسیاره به صفحه خورشیدحدودساعت 2:21 دقیقه بامدادروزچهارشنبه به وقت تهران صورت می پذیرفت که دراین ساعت درکل پهنه ایران خورشیدطلوع نکرده بودلذاتماس اول ودوم سیاره زهره باخورشیدعملادرایران قابل رویت نبود،طلوع خورشیددرتهران ومنطقه برج میلادحدودساعت 5:22 دقیقه به وقت محلی اتفاق می افتادوبا احتساب بلندیهایی که درافق شرقی تهران واقع است درحدود10 درجه درشرق قله دماوند درحدودساعت 5:45 بامداد طلوع خورشیدظاهری اتفاق افتادکه مقارن باطلوع خورشیدسیاره زهره چون خالی سیاه رنگ برچهره خورشیدنمودارشد.
ودراین هنگام درعرض تقریبا40 درجه شمالی خورشیدنیمی ازمسیرخودراطی کرده بود.دردرون خورشید علاوه برلکه سیاه قرص زهره لکه های مغناطیسی خورشیدی نیزقابل رویت بود،سیاره زهره تاحدودساعت 9:7 به لبه خورشیدنزدیک شدوتماس سوم صورت پذیرفت ودراین هنگام پدیده قطره قابل رویت بودکه دراین پدیده به علت جوغلیظ زهره درآستانه تماس دولبه جرم خورشیدوسیاره زهره کشیدگی محسوسی که ناشی ازخطای بصری است درشکل سیاره دیده می شودوبعدازساعت 9:22 سیاره کاملا ازصفحه خورشیدخارج شد.
گذرسیاره زهره پدیده ای است که معمولا هرقرن یک یا دوباراتفاق می افتداگرگذرسیاره زهره به گونه ای باشدکه دقیقا ازمرکزخورشیدسیاره عبورکنددوره تناوب 120 ساله خواهدداشت ودرغیراینصورت به عنوان مثال درگذرهای قرن حاضراگردریک گذرازلبه پایینی خورشیدعبورکنددرگذربعدی که 8 سال بعداتفاق می افتدگذرازلبه بالایی اتفاق خواهدافتادودرقرن بعد105 سال دیگردوباره نظاره گرسیاره بروی خورشیدخواهیم بود.
اهمیت رصدگذرسیاره زهره
دستاوردهای علمی مسئله
1- اندازه گیری فاصله زمین ازخورشیدوثبت تغییرات آن نسبت به گذشته
2- اندازه گیری سرعت زاویه ای سیاره زهره
3- اندازه گری تغییرات حجم خورشید
4- بررسی جوسیاره زهره
سابقه گذرسیاره زهره درایران
1- رصدشیخ الرئیس ابن سینا درعصر روز24 می 1032 میلادی که گزارش آن درفصل هیات کتاب شفا آمده که می نویسد که من زهره راچون قطره سیاهی درمقابل قرص خورشیددیده ام.
2- سال 1874 میلادی درزمان حکومت ناصری که میرزا عبدالغفارخان نجم الدوله اصفهانی این پدیده رارصدکرده ودرکتابی باعنوان گذرسیاره زهره به ثبت رسانیده که به همت مرکزنجوم آستان مقدس این کتاب چاپ و به عنوان دومین سندمکتوب ایرانی دراین عرصه بعدازابن سینا چاپ ومنتشرشده است.
3- گذرسیاره زهره درسال 2004 که تمام مراحل آن ازسراسرایران قابل مشاهده بودومرکزنجوم آستان مقدس زمینه ساز پخش مستقیم این پدیده ازشبکه های سراسری ایران رافراهم آورد.