برگزاری گردهمایی دانش پژوهان کلاس های نج…

مرکز آموزش نجوم و معرفی علوم نوین آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع)

گزارش تصویری رصد اولین خورشید گرفتگی قرن

در مرکز نجوم آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع)

رصدخورشید گرفتگی جزئی

توسط مرکز نجوم آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع)

آغاز ثبت نام دوره پاییز1401

در مرکز آموزش نجوم آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع)

گزارش تصویری کلاس های تابستان 1401

مرکز آموزش نجوم حرم حضرت عبدالعظیم (ع) برپا نموده است

تلسکوپ فضایی هابل موفق به رصد سیاره تیره و داغی در ابعاد "مشتری" شده است که نور را بازنمی‌تاباند و اصطلاحا "می‌خورد".

   

به گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، مطالعه سیارات فراخورشیدی و ویژگی‌های آنها یکی از موضوعات جذاب و هیجان‌انگیز در فضا و نجوم محسوب می‌شود.

سیاراتی مشابه زمین می‌توانند به الماس یا چندین سیاره سنگی که در مدارهای نزدیک به هم در حال چرخش هستند و یا سیاره‌های گازی مشابه مشتری که بعضی ویژگی‌های آنها در هیچ سیاره‌ای در منظومه شمسی مشاهده نمی‌شود، تبدیل شوند.

یکی از این سیارات که به تازگی بوسیله تلسکوپ فضایی هابل رصد شده است، WASP-12b نام دارد که در فاصله 1400 سال نوری از زمین در صورت فلکی "ارابه‌ران"(Auriga) قرار دارد.

در بالای سر پیکر آسمانی گاو، چند ضلعی بزرگی به نام ارابه‌ران قرار دارد. درخشان‌ترین ستاره این پیکر آسمانی، "بزبان"(Capella) است که ششمین ستاره درخشان آسمان محسوب می‌شود. این ستاره‌ از نظر رنگ شبیه به خورشید، ولی در حقیقت بسیار بزرگ‌تر از آن است و بر بازوی راست ارابه‌ران قرار دارد. 

این سیاره گازی داغ به خاطر گازهایی که در اتمسفر خود دارد نور تابیده شده از سوی ستاره میزبان خود را جذب می‌کند و هیچ نوری را نمی‌تاباند و در هنگام رصد بوسیله تلسکوپ هابل بسیار تیره دیده می‌شود.

در تحقیق مربوط به این رصد که بوسیله "تیلور بل"(Taylor Bell) محقق موسسه تحقیقاتی سیارات فراخورشیدی در دانشگاه "مک‌گیل"(McGill) انجام شده تیم تحقیقاتی موفق شدند با استفاده از دوربین طیف‌نگار تلسکوپ هابل این سیاره را کشف کنند.

جرم این سیاره همانند دیگر سیاره‌های مشابه مشتری در حدود 1.35 تا 1.43 برابر جرم مشتری است و در فاصله بسیار کمی از ستاره خود در حال گردش است.

فاصله این سیاره از ستاره خودش در حود 3.4 میلیون کیلومتر است و یک گردش کامل آن به دور ستاره‌اش کمی بیشتر از 24 ساعت طول می‌کشد.

این سیاره به خاطر فاصله بسیار کم و جاذبه بالای ستاره میزبان خود نمی‌تواند به دور خود بچرخد و به همین دلیل یک طرف آن همواره به سمت ستاره‌اش است و سمت دیگر آن همواره تاریک است.

دمای قسمت روشن این سیاره به 2538 درجه سانتی‌گراد می‌رسد و به خاطر نابودی بسیاری از مولکول‌ها در این دما هیچ ابری در قسمت روشن این سیاره تشکیل نمی‌شود و نوری را به فضا برنمی‌گرداند.

به دلیل عدم تشکیل ابر در این سیاره تقریبا تمام نور تابیده شده به آن به قلب اتمسفر آن می‌رود و اتم‌های هیدروژن آن را جذب کرده و به صورت انرژی گرمایی حفظ می‌کنند و هیچ نوری از آن بازتابیده نمی‌شود.

بل و تیمش در زمان عبور این سیاره از جلوی ستاره میزبانش موفق به رصد آن شدند و متوجه شدند هیچ نوری از این سیاره بازتابیده نمی‌شود و این موضوع توجه آنها را به خود جلب کرد.

بل در کنفراننس خبری "سازمان فضایی آمریکا"(ناسا) گفت: این یک کشف غیرمعمول محسوب می‌شود. ما انتظار نداشتیم که چنین سیاره فراخورشیدی داغ و تاریکی را کشف کنیم.

وی افزود: اکثر مشتری‌های داغ حدود 40 درصد نور تابیده شده به خود را برمی‌گردانند.

بررسی‌های انجام شده در رابطه با قسمت تاریک این ستاره اطلاعات دیگری را به محققان می‌دهد.

بخش تاریک این سیاره حدودا 1100 درجه از بخش روشن خنک‌تر است و سبب می‌شود ابرها در این ناحیه شکل بگیرند.

طبق گفته‌های محققان به سیارات گازی در ابعاد مشتری که دمای آنها بین 1200 تا 2550 درجه سانتی‌گراد مشتری‌های داغ گفته می‌شود.

در تحقیق‌های پیشین محققان نتیجه گرفته بودند که اختلاف دمای بین قسمت تاریک و روشن این سیارات در قسمت‌های روشن و گرمتر افزایش می‌یابد و میزان دریافت گرمای این بخش‌ها سرعت بیشتری نسبت به خنک شدن آنها در زمان شب دارد.

نتایج این تحقیق در نشریه علمی Astrophysical  منتشر شده است.